Huş ağacı, günümüzde hala varlığını sürdüren, sarılmanın uğur getirdiğine inanılan kutsal ağaçdır. Huş ağaçlarının üzerinde, yatay olarak lekeler bulunan, renkli veya beyaz renkte; düzgün, yüzeyli ve reçineli kabukları vardır.
Genç ağaçların kabukları yatay bantlar halinde soyulurken; yaşlı ağaçların derin ve oluklu kalın kabukları, düzensiz parçalar şeklinde kırılır. Piramitsi dalları, ağaç yaşlandıkça sarkık bir görünüm alır.
Huş Ağacı Nedir?
Huş nedir? Huş; huşgiller ailesinin betula cinsindeki, 40 kadar kısa ömürlü ağaç ve ağaççıklara verilen isimdir. Bilimsel adı Betula Pendula olan bu ağaç; kahverengi, kırmızı, beyaz, sarı, kızıl renklerden oluşur.
Huş ağacının çiçeği, dişi ve erkek olarak farklılık gösterebilir. Yapraklardan önce açan erkek çiçekler, sarkık başak ve tırtıl biçiminde; dişi çiçekler ise daha kısa ve kozalağı andıran dik kümeler şeklindedir.
Dişi çiçekler olgunlaşması tamamlandığında, kanatlı ve tek tohumlu fındığa benzeyen meyvelere dönüşürler.
Huş ağacının yapısı çok sağlamdır. Bu nedenle kerestesinden yararlanılmaktadır. Aynı zamanda yumuşak ve parlak dokusu sayesinde mobilyalarda da sıklıkla kullanılmaktadır. Huş ağacı ülkemizde kayın veya süpürge ağacı olarak da bilinir.
Huş Ağacı Nerede Yetişir?
Huş ağacına, Kuzey Amerika, Avrupa, Asya ve Türkiye’de sıklıkla rastlanır. Türkiye’de en çok; Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde yetişir.
Huş ağacı, genellikle kuzey yarım kürenin dağlık bölgelerinde, nemli yerlerde ve asitli topraklarda yetişir. Kuzey Amerika ve Kuzey Avrupa’nın yüksek kesimlerinde, ılıman iklimlerde görülür. Derin ve süzek topraklarda daha verimli yetiştiği gözlemlenmiştir. Huş, güneşi çok seven bir ağaç türüdür.
Huş Ağacı Faydaları Nelerdir?
Huş ağacının kabuğu, tohumu ve yaprağı bir çok ilaç üretiminde kullanılmaktadır. Ayrıca huş ağacının kabuğunda bulunan betulin ve betulinik asitin kansere karşı direnç sağladığına dair bazı araştırmalar bulunmaktadır. Huş ağacının birden fazla faydası bulunmaktadır.
İyi huylu tümör oluşumunu da engellediği konusunda klinik çalışmalar yapılmıştır.
- Siğil, egzama, sedef gibi cilt hastalıklarına iyi gelir.
- Huş çayı; romatizma ve böbrek taşı için tedavi amaçlı tüketilir.
- Huş ağacının yaprakları, saç dökülmesine ve kepeğe karşı kullanılır.
- İdrar söktürür ve kanı temizler.
- Vücuttaki fazla suyu ve tuzu boşaltarak, vücudun su tutmasına bağlı şişmanlamayı (ödemi) önler.
- Öksürüğü keser.
- Ayak terlemesini önler. Böylelikle ayak kokusunu da gidermiş olur.
- Bahar yorgunluğu ve mesane idrarına karşı faydalıdır.
- Böbrek yetmezliğine iyi gelir.
- Kalp ve damar hastalıkları riskini azaltır.
- Yorgunluk, depresyon, ruhsal sıkıntılar, stres gibi durumlarda işe yarar ve vücudun dinlenmesini sağlar.
- Taze yaprak sıkılarak elde edilen su ile bir miktar kaynamış su karıştırılarak gargara yapıldığında, boğaz iltihabını gidermeye yardımcı olur.
Flebit tedavisi için kullanılır. (Flebit; toplar damarın iç kısmının iltihaplanması veya kan pıhtısı ile tıkanmasıdır. Genelde bacaklardaki derin venlerde görülür.)
Kullanımı şu şekildedir; Bir fincan kaynar suya 15 gr kadar ufalanmış yaprak katılır. 15 dakika kadar bekletilip süzülür. Günde 3 bardak içilmesi önerilir. Ayrıca bu karışım, su çiçeği, yara, yanık ve saçkıran için de kullanılabilir.
Huş Ağacının Türleri Nelerdir?
Huş ağacının farklı renklerde türleri bulunmaktadır. En çok bilinen çeşitleri şunlardır;
- Rize huş ağacı (Betula Browicziana); Doğu Karadeniz huşu olarak da bilinir. Ülkemizde, Kuzey Anadolu Bölgesi’nde bulunmaktadır.
- Bataklık huşu
- Himalaya huşu
- Sicilya huşu
- Bodur huş (Betula Nana); En fazla 1-1,5 metre kadar uzar. Uzun ve yuvarlak formda, kenarları kerkitli yaprakları vardır. Türkiye’de bodur huş yetiştiriciliği yapılmamaktadır.
- Kuzey Çin kırmızı huşu
- Sarı huş
- Farges huşu
- Amerikan bodur huşu
- Kuzey huşu
- Tatlı huş
- Çin bodur huşu
- Fındık yapraklı huş
- Kral huşu
- Kalp yapraklı huş
- Delavay huşu
- Adi huş
- Japon ak huşu
- Dahurian huşu
- Alaska huşu
- Tüylü huş
- Kara huş
Huş Ağacı Çayı Nasıl Yapılır?
Yarım veya bir tatlı kaşığı ince kıyım kurutulmuş huş ağacı yaprağı ile bir fincan kaynar su bir taşım kaynatılır. 10 dakika demlenmeye bırakılır. Daha sonra süzülür. Günde 1-2 defa bu çay içilebilir.
Yorumlar (1)