Tırnak mantarı el ya da ayak tırnaklarında beyaz ya da sarı noktalar şeklinde görülen yaygın bir hastalıktır.
Mantar enfeksiyonu yayıldıkça, tırnak rengini kaybeder, kalınlaşır ve kenarlardan parçalanmaya başlar. Birden fazla tırnağı etkileyebilir.
Eğer hastanın enfeksiyonu hafif düzeydeyse ve kişiyi rahatsız etmiyorsa tedaviye ihtiyaç duymayabilir.
Tırnak mantarı acı veriyorsa, tedavi için bazı ilaçlar gerekebilir. Bu hastalığın, tamamen tedavi edildikten sonra tekrarlama riski vardır.
Tırnak Mantarı Belirtileri
Hastanın bir ya da daha fazla tırnağında tırnak mantarı varsa tırnaklarda görülen belirtiler şunlardır:
1) Kalınlaşma
2) Beyazlaşma ya da sarı-kahverengi renk alma
3) Kırılgan ya da parçalanmış görüntü
4) Şekil bozukluğu
5) Tırnağın altındaki döküntülerden dolayı koyu renk görünüm
6) Kötü koku
Tırnak mantarı eldeki tırnakları da etkiler ama ayak tırnaklarında daha yaygın görülür. Kişinin kendi başına yaptığı bakım işe yaramayıp, tırnaklar gittikçe daha kırılgan, renksiz ve şekli bozuk oluyorsa, bir doktora gitmelidir. Ayrıca, diyabet hastaları da tırnak mantarı geliştirme riskine sahip oldukları için, bir doktora başvurmalıdırlar.
Tırnak Mantarı Neden Olur?
Tırnak mantarı enfeksiyonlarına, çeşitli mantar mikroorganizması türleri neden olur. Tırnak mantarına en yaygın olarak neden olan mikroorganizma dermatofittir. Buna ek olarak, maya ve küfler de tırnak enfeksiyonlarına neden olabilir.
Tırnak mantarının enfeksiyonları her yaşta ortaya çıkabilir ama ileri yaştaki bireylerde daha yaygın olarak görülür. Tırnaklar yaşlandıkça, daha kuru ve kırılgan olabilir.
Bunun sonucunda tırnaklarda oluşan çatlaklar, mikroorganizmaların rahatça içeri girmesine neden olur.
Ayaklarda yavaşlamış kan dolaşımı ve zayıflamış bağışıklık sistemi gibi diğer faktörler de tırnak mantarı oluşumunda rol oynar.
Tırnaklardan birinde enfeksiyon meydana geldiğinde, diğer tırnaklara da yayılabilir. Buna rağmen, başka birinden enfeksiyon bulaşması durumu yaygın değildir.
Tırnak Mantarının Risk Faktörleri
1) İleri yaş ve yavaşlayan kan dolaşımı
2) Yoğun şekilde terlemek
3) Daha önce mantar enfeksiyonu geçirmiş olmak
4) Yüzme havuzu, spor salonu ya da duş gibi ortak alanlarda çıplak ayakla yürümek.
5) Sedef hastalığı gibi cilt hastalıklarına sahip olmak
6) Diyabete, dolaşım sistemi problemlerine ya da zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olmak
Tırnak Mantarı Tedavisi
Tedavi şekli enfeksiyonun ciddiliğine ve neden olan mikroorganizma türüne bağlıdır. Tedavisi aylarca sürebilir. Enfeksiyon bir kez tedavi edildikten sonra, tekrar etmesi sıklıkla görülür.
Doktor, ağızdan alınan ya da enfeksiyonlu bölgeye sürülen ilaçlar önerebilir. Bazı durumlarda, ağızdan alınan ve bölgeye sürülen ilaçlar eş zamanlı olarak kullanılabilir.
Oral antifungal ilaçlar, topikal ilaçlardan daha hızlı şekilde enfeksiyonu ortadan kaldırdığı için, ilk seçenek olarak tercih edilir. Genellikle 6-12 hafta arasında kullanılır. Doktor tıbbi tırnak cilası da önerebilir.
Tırnak cilası, bir yıl boyunca her gün kullanılır. Tıbbi antifungal kremler de topikal olarak kullanılabilir. Mantar enfeksiyonu ilaçlara yanıt vermediğinde doktor, tırnağı ameliyatla almayı önerebilir.
